اختلالات یادگیری و بینایی در کودکان
اختلالات یادگیری و بینایی رابطه مستقیم با هم دارند. در واقع دانشمندان می‌گویند که تقریبا 80 درصد از «آموزش» کودکان در مدارس به صورت تصویری صورت می‌گیرد. بنابراین، داشتن دید واضح و بینایی کامل یکی از اساسی‌ترین پیش‌نیازهای یادگیری در هر سنی به‌شمار می‌رود.
وقتی دانش‌آموز در مدرسه مشکل داشته باشد، (از اختلالات یادگیری، خواندن یا درک کردن گرفته تا عدم واضح دیدن تخته سیاه)، اولین حدس والدین و معلم‌ها این است که «بینایی» کودک مشکل دارد.
در برخی موارد هم فرضیه آنها کاملا صحیح است. عینک طبی یا لنز طبی در اغلب موارد می‌تواند به کودک کمک کند. وقتی چشم‌ها دید واضحی داشته باشند، یادگیری نیز آسان‌تر می‌شود.
حذف عیوب انکساری چشم اولین قدم برای آماده‌سازی کودکان برای رفتن به مدرسه است. اما نزدیک بینی، دور بینی و آستیگماتیسم تنها مشکلات بینایی نیستند که می‌توانند در یادگیری کودکان اختلال ایجاد کنند.
مشکلات بینایی اندکی هم وجود دارند که بر اثر اختلال عملکرد چشم یا پردازش تصاویر توسط مغز به وجود می‌آیند و می‌توانند بر یادگیری کودکان اثر منفی بگذارند.
باید بدانید که تمامی مشکلات مربوط به چشم و بینایی به طور مستقیم روی یادگیری و توانایی خواندن افراد در هر سنی اثر منفی دارد. بنابراین لازم است که این مشکلات برطرف شوند.
خرید عینک طبی از فروشگاه آنلاین عینک و لنز لوناتو
اختلالات یادگیری و بینایی
اختلالات یادگیری مربوط به مشکلات بینایی به ناتوانی کودک در یادگیری هیچ ارتباطی ندارد. موسسه آموزش معلولین آمریکا (IDEA)، ناتوانی یادگیری را به این صورت تعریف می‌کند: «وجود یک یا چند مشکل در عملکردهای روانشناسی که در روند یادگیری نقش دارند، یا عدم توانایی استفاده از زبان برای صحبت کردن یا نوشتن، عدم توانایی در گوش دادن، فکر کردن، حرف زدن، خواندن، تلفظ کردن کلمات و ..... ». بر اساس این تعریف حتما متوجه شده‌اید که اختلالات یادگیری مربوط به مشکلات بینایی به هوش و زرنگ یا تنبل بودن کودک هیچ ربطی ندارد.
به همین خاطر، به عنوان والدین به شما توصیه می‌کنیم هر زمان که احساس کردید یادگیری فرزند شما دچار اختلال شده قبل از اینکه او را تنبل یا با ضریب‌هوشی پایین فرض کنید، حتما به اپتومتریست یا چشم‌پزشک مراجعه کنید. کودکان توانایی تشخیص ضعف بینایی خود را ندارند و در نتیجه ممکن است هرگز از این مشکل خود شکایت نکنند. شما به عنوان پدر یا مادر موظف هستید هر چند ماه یک بار چشم فرزند خود را مورد معاینه قرار دهید. برای این امر هم باید به کارشناس مراجعه کنید.
انواع اختلالات یادگیری مربوط به مشکلات بینایی در کودکان
اختلالات یادگیری مربوط به بینایی کودکان را به سه دسته کلی تقسیم کرد. دو دسته اول به ورودی‌های بینایی به مغز مربوط هستند. سومین دسته روی پردازش‌های بینایی و تطبیق و سازگاری اثر می‌گذارد. در ادامه توضیح می‌دهیم این مشکلات دقیقا چه هستند.
اگر کودک عادت دارد برای خواندن همیشه سرش را به کتاب خیلی نزدیک می‌کند، احتمال اینکه مشکلات بینایی روی یادگیری او اثر منفی بگذارد، زیاد است.
مشکلات بینایی در کودکان می‌تواند به عدم اعتمادبه‌نفس و افسردگی کودکان نیز منجر شود. هر وقت احساس کردید کودک شادابی خود را از دست داده، در اولین قدم او را نزد چشم‌پزشک ببرید.
سلامت چشم و عیوب انکساری
عیوب انکساری می‌تواند روی وضوح و دقت دید هر کدام از چشم‌ها به طور جداگانه تاثیر بگذارد. عیوب انکساری شامل نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم است.
مشکلات عملکرد بینایی
مشکلات عملکردی بینایی به عملکردهای متفاوت چشم مربوط است. همانند دید دو چشمی، حرکات صحیح چشم (برای مطالعه بسیار مهم است) و قدرت تطبیق‌پذیری عدسی‌های طبیعی چشم (برای فوکوس کردن).
هر نوع اشکالی در عملکرد چشم‌ها می‌تواند سبب ایجاد تاربینی، دو بینی، خستگی چشم و سردرد شود. عدم توانایی در کانونی کردن نورها و تصاویر نوع خاصی از مشکلات عملکردی چشم به شمار می‌رود که می‌تواند روی توانایی دید هر کدام از چشم‌ها تاثیر بگذارد. این مساله مخصوصا هنگام مطالعه می‌تواند مشکل‌ساز شود.
اغلب معاینه‌های چشم فقط مشکلات مربوط به عیوب انکساری و مشکلات بینایی را مشخص می‌کنند. اما برخی از اپتومتریست‌هایی که به طور تخصصی در حوزه بینایی کودکان و بینایی‌تراپی فعالیت دارند، آزمایش‌های مخصوص دیگری برای تست عملکرد چشم هم از کودک می‌گیرند. این آزمایش‌ها نشان می‌دهد که آیا مشکل بینایی روی یادگیری کودک تاثیر گذاشته یا خیر.
از دیگر اختلالات یادگیری مربوط به بینایی باید به «کور رنگی» اشاره کرد. البته این مساله روی یادگیری تاثیر مشتقیم ندارد و بیشتر در ارتباطات اجتماعی کودک اثر منفی می‌گذارد. به این دلیل که بسیاری از فعالیت‌های گروهی کودکان در مدرسه با وسایل و ابزار رنگی انجام می‌شود. برای اینکه از عدم کوررنگی فرزند خود مطمئن شوید، بهتر است تست کوررنگی بدهد.
خرید لنز طبی از فروشگاه آنلاین عینک و لنز لوناتو
نشانه‌های اختلالات یادگیری مربوط به بینایی
اختلالات یادگیری و بینایی شامل موارد زیر است:
- خستگی چشم و سردرد
- تاری چشم یا دو بینی
- لوچ شدن چشم‌ها / حرکات ضعیف چشم
- پرهیز از مطالعه کردن یا انجام دادن کارهای نزدیک
- حواس‌پرتی در طول فعالیت‌های مربوط به چشم و بینایی
- خم کردن یا چرخاندن سر برای دیدن فقط با یکی از چشم‌ها
- نزدیک کردن بیش از حد سر به کتاب
- بیش از حد پلک زدن / مالیدن چشم‌ها
- گم کردن خطوط هنگام مطالعه / استفاده از انگشتان دست برای گم نکردن خط‌ها
- سرعت خوانش بسیار پایین / درک یادگیری پایین
- دشواری در به یادآوری آنجا خوانده شده
- گم کردن یا رد کردن کلمات هنگام خواندن
- برعکس خواندن کلمه‌ها
- دشواری در به یادآوری، تشخیص یا بازتولید اشکال
اگر فرزند شما یک یا چندین نشانه بالا را داشته باشد و یادگیری ضعیفی هم داشته باشد، احتمال زیاد دارد که مشکلات یادگیری او به بینایی‌اش مربوط باشد.
روش‌های درمانی اختلالات یادگیری و بینایی
اگر متوجه شدید که اختلال‌های یادگیری فرزند شما به بینایی او مربوط است باید او را نزد متخصص ببرید. با تراپی‌های بینایی می‌توان این مشکلات را برطرف کرد. گاهی شاید لازم باشد کودک به طور تمام وقت از عینک طبی استفاده کند.
گاهی حتی ممکن است کودک علاوه بر ویژن‌تراپی، در کلاس‌های آموزشی مخصوصی نیز شرکت کند.
سوالات رایج در مورد اختلالات یادگیری و بینایی
مشکلات بینایی کودکان در بین سنین 18 ماهگی و 4 سالگی خود را نشان می‌دهند. انحراف چشم (لوچی) در 5%-3% کودکان دیده می‌شود. تنبلی چشم هم در 3%-2% کودکان دیده می‌شود.
معاینه چشم‌پزشکی در سال اول زندگی، ۳ و نیم سالگی و ۵ سالگی ضروری است؛ البته بهتر است که بینایی سنجی به طور سالانه انجام شود.
مالش مداوم چشم، موقعیت غیر طبیعی چشم و استرابیسم، پوشاندن یک چشم هنگام مشاهده تلویزیون یا اجسام دور، نزدیک کردن اشیا و کتاب هنگام نگاه کردن، چشمک زدن زیاد و غیر طبیعی، قرمزی چشم، آبریزش چشم، خارش چشم، و سردرد، سرگیجه و تهوع پس از مطالعه یا تماشای تلویزیون از مهمترین نشانه‌های مشکلات بینایی در کودکان هستند.
نزدیک بینی، دوربینی، آستیگماتیسم، خطا‌های انکساری، تنبلی چشم، عدم هماهنگی حرکت چشم یا استرابیسم و اختلالات عضلانی حرکت چشم شایع‌ترین اختلالات چشمی در کودکان هستند.
منبع: allaboutvision
