روش کار لنز چشم
روش کار لنز های تماسی چشم برای تصحیح بینایی اشخاص، همانند روش کار عینکهاست: آنها با تغییر دادن مسیر تابشهای نوری سعی در کانونی کردن دقیق نور روی شبکیه چشم دارند تا تصویر با وضوح کامل دیده شود.
لنز تماسی برای چشم نزدیکبین
اگر چشم فرد نزدیکبین باشد، تابشهای نوری خیلی زود در چشم کانونی میشوند - در این حالت، به جای تشکیل نقطه کانونی مستقیما روی شبکیه، در جلوی شبکیه تشکیل میشود.
از اینرو، لنزهای تماسی و عینکها با واگرا کردن تابشهای نوری به تصحیح نزدیکبینی میپردازند که موجب کاهش قدرت کانونیسازی چشم میشود. با این کار، نقطه کانونی به عقب و درست روی شبکیه چشم رانده میشود.
لنز تماسی برای چشم دوربین
اگر چشم فرد دوربین باشد، یعنی قدرت کافی برای کانونیسازی را ندارد - اشعههای نوری هنگام رسیدن به شبکیه توان ساخت نقطه کانونی را نخواهند داشت.
ازاینرو، لنزهای تماسی و عینکهای طبی با همگرا کردن تابشهای نور به افزایش قدرت کانونیسازی چشم میپردازند. با این حرکت نقطه کانونی به جلو و درست روی شبکیه چشم رانده میشود.
واحد اندازهگیری توان عدسی و میزان تحدب یا تقعر عینک یا لنز بیمار (نمره عینک)، دیوپتر (D) نام دارد. درنزدیکبینی، عدسی مقعر یا واگراست و نمره عینک با علامت منفی (–) نشان داده میشود. در دور بینی، عدسی محدب یا همگراست و نمره عینک با علامت مثبت (+) مشخص میشود.
چرا لنزهای چشم بسیار باریکتر از عدسی عینکها هستند؟
به صورت کلی باید گفت چون لنزها مستقیما روی چشم قرار میگیرند. این در حالیست که عدسیهای عینکهای طبی حدودا 12 میلیمتر از سطح چشم فاصله دارند.
به خاطر نزدیکی لنزهای تماسی به چشم، بخش بینایی آنها بسیار کوچکتر از اپتیکزون عینکهای طبی ساخته میشود.
در واقع، اپتیکزون (منطقه بینایی) عدسی عینکهای طبی کل شیشه آن را در بر میگیرد. اما این بخش در لنزهای تماسی فقط شامل بخش مرکزی است که توسط خمیدگیهای لبه لنز احاطه شده است.
به زبان سادهتر اینطور میتوان گفت که، این روند شبیه نگاهکردن به بیرون از یک پنجره کوچک در خانه است؛ هر چه به پنجره نزدیکتر باشید، گسترهی دید بازتر، بزرگتر و بدون مانعی برای تماشای فضای بیرون از خانه خواهید داشت. اما اگر در فاصله دورتری از پنجره بایستید، محدودهی دید شما به بیرون محدودتر خواهد بود - مگر اینکه پنجره بزرگتر باشد.
از آنجا که لنز مستقیما روی قرنیه قرار میگیرد، بخش بینایی آنها فقط باید به اندازه میزان گشودگی مردمک چشم در محیطهای کمنور و تاریک (حدود 9 میلیمتر) باشد. در مقابل، بیشتر عدسیهای عینکهای طبی باید دستکم 46 میلیمتر قطر داشته باشند. همین اندازه موجب میشود تا عدسی عینکها ضخیمتر از لنزهای تماسی ساخته شوند.
همچنین، عدسیهای عینک طبی باید ضخیم ساخته شوند تا در اثر ضربات ناگهانی نشکننند. عدسیهای مخصوص نزدیکبینی در عینکها باید حداقل ضخامت مرکزی 1.0 میلیمتر یا بیشتر داشته باشند تا بتوانند در برابر حوادث گوناگون مقاومت لازم را از خود نشان دهند.
اما لنزهای تماسی بسیار باریکتر از آنها ساخته میشوند. در واقع، بیشتر لنزهای تماسی چشم برای نزدیکبینی ضخامت مرکزی کمتر از 0.1 میلیمتر دارند.
شباهت روش کار لنز چشم با عدسی عینک طبی
با توضیحات بالا باید گفت که عواملی همچون فاصله قرار گیری از چشم، قطر بخش بینایی و حداقل ضخامت لنز و عینک، تفاوت آنها را مشخص می کند. به همین خاطر است که لنزها با وجود اینکه بسیار باریکتر از عدسی عینک هستند، اما همان عملکرد و کارایی را دارند.
سوالات رایج در مورد روش کار لنز تماسی چشم
این لنزها همانند عدسی عینک کمک می کنند امواج نور در داخل کره چشم دقیقا بر نقطه اصلی تشکیل تصویر یک دیگر را قطع کنند و در درمان آستیگماتیسم، دوربینی و نزدیک بینی کاربرد دارند.
در ساخت لنزهای تماسی نرم از مواد پلاستیکی استفاده نمی شود و در عوض از موادی بهره گرفته می شود که در آنها جذب آب نمک موجود در اشک انسان امکان پذیر است. به همین خاطر به این لنزها آب دوست یا هیدروفیل نیز میگویند. لنز طبی نرم بیشتر از لنز طبی سخت طبیعی است و به دلیل داشتن انعطافپذیریِ مناسب، استفاده از آن راحتتر است.
ایمپلنت لنز داخل چشم یا IOL از پلاستیک شفاف ساخته شده است و اندازه آن تقریباً یک سوم یک سکه است. این لنزها انواع مختلف دارند که از جمله میتوان به IOL تطبیقی اشاره کرد. این گزینه انعطاف پذیر، مانند لنزهای طبیعی چشم عمل می کند و می تواند به بیشتر از یک فاصله متمرکز شود. این امر باعث می شود که کمتر به عینک مطالعه نیاز پیدا کنید.
جنس این لنزها از ترکیب سیلیکون و فلوراید است. اکسیژن از این لنز ها عبور نمی کند و این بزرگترین نقطه ضعف لنز های سخت استاندارد است،اما ارزانی و در دسترس بودن از مزایای آن است.هنگامی که از این نوع لنز سخت استفاده می کنید اکسیژن مورد نیاز قرنیه به سختی و در اثر پلک زدن و پمپاژ اشک فراهم می شود.