خانه » راهنمای خواندن نسخه چشم پزشکی

راهنمای خواندن نسخه چشم پزشکی

آشنایی با اصطلاحات رایج در نسخه‌های عینک و لنز

نویسنده صبا طاهری
اصطلاحات چشم پزشکی

آشنایی با اصطلاحات رایج در نسخه‌های عینک و لنز

بعد از معاینه چشم پزشک نسخه‌ی چشم پزشکی در دست شماست اما احتمالاً از اعداد و حروف نوشته شده در آن سر در نمیاورید. شاید نیاز نباشد بعد از مراجعه به پزشک ‌های دیگر، شما نسخه را بخوانید. چون یک بار به داروخانه مراجعه کرده و دارو را دریافت می‌کنید. اما چشم پزشکی فرق می‌کند. بهتر است به خوبی در جریان تغییرات شرایط بینایی خود باشید. 

نگران نباشید. خواندن نسخه چشم پزشکی کار سختی نیست. فقط کافی است با اصطلاحات چشم پزشکی آشنایی داشته باشید. پس از معاینه چشم، پزشک نسخه‌ای حاوی اطلاعات دقیق درباره وضعیت بینایی شما ارائه می‌دهد. این نسخه شامل مجموعه‌ای از اعداد و اختصارات است که درک آن‌ها برای بسیاری از بیماران چالش‌برانگیز است. در این راهنما، به بررسی و توضیح کامل این اصطلاحات می‌پردازیم تا بتوانید نسخه چشم‌پزشکی خود را به‌درستی تفسیر کنید.

اگر هنوز معاینه چشم انجام نداده‌اید، لوناتو امکان معاینه چشم در منزل را برای شما فراهم آورده!

نسخه چشم پزشکی شامل چه مواردی است؟

معمولا داخل نسخه چشم پزشکی، شماره چشم و داروهای مورد نیاز و نحوه مصرف آن‌ها نوشته می‌شود. درصورت لزوم، آزمایش، تصویربرداری و رژیم غذایی هم در نسخه چشم پزشکی ثبت می‌شود. البته نگران نباشید. اگر حتی قادر به خواندن نسخه چشم پزشکی نباشید، پزشک یا مسئول داروخانه یا عینک فروشی این اطلاعات را در اختیار شما قرار می‌دهند.

بخش‌های اصلی نسخه چشم پزشکی

نسخه چشم‌پزشکی معمولاً شامل اطلاعات زیر است:

  • OD (Oculus Dexter): چشم راست
  • OS (Oculus Sinister): چشم چپ
  • OU (Oculus Uterque): هر دو چشم

این اختصارات به پزشک و اپتومتریست کمک می‌کنند تا اطلاعات مربوط به هر چشم را به‌صورت دقیق مشخص کنند.

اصطلاحات رایج در نسخه عینک

1. SPH (Sphere): قدرت لنز برای اصلاح نزدیک‌بینی یا دوربینی

این عدد نشان‌دهنده میزان اصلاح مورد نیاز برای نزدیک‌بینی (علامت منفی) یا دوربینی (علامت مثبت) است.

2. CYL (Cylinder): قدرت لنز برای اصلاح آستیگماتیسم

این عدد میزان آستیگماتیسم را نشان می‌دهد. اگر این بخش خالی باشد، به این معناست که آستیگماتیسم وجود ندارد یا بسیار خفیف است.

3. Axis: زاویه محور آستیگماتیسم

عدد بین 0 تا 180 درجه که جهت آستیگماتیسم را مشخص می‌کند.

4. ADD: افزایش قدرت لنز برای دید نزدیک

این عدد برای لنزهای دوکانونی یا چندکانونی استفاده می‌شود و میزان قدرت اضافی مورد نیاز برای دید نزدیک را نشان می‌دهد.

5. Prism: اصلاح انحراف چشم

در مواردی که چشم‌ها به‌درستی هم‌راستا نیستند، از منشور برای اصلاح استفاده می‌شود.

اصطلاحات چشم پزشکی شامل یک‌سری حروف اختصاری است که هر کدام به اطلاعات خاصی در مورد چشم‌های چپ و راست انسان اشاره دارند. برای اینکه بتوانید نسخه عینک را بخوانید، لازم است با این اصطلاحات آشنا باشید.

خواندن نسخه چشم پزشکی

عبارت های داخل نسخه چشم پزشکی

Prescription نسخه (به اختصار RX)

OS به معنای چشم سمت چپ (oculus sinister)

OD به معنای چشم سمت راست (oculus dextrus)

OU به معنای هر دو چشم چپ و راست

SPH  به معنای میزان قدرت لنز است که برای اصلاح مشکل نزدیک بینی یا دور بینی تجویز می‌شود. اسفر بر اساس دیوپتر اندازه‌گیری می‌شود. اگر علامت اسفر - باشد نزدیک بین و اگر + یا اصلا علامتی نداشته باشد یعنی چشم دوربین است.

CYL به معنای قدرت لنز برای حل مشکل آستیگماتیسم است. در صورتی که هیچ عددی در این ستون نوشته نشده باشد یعنی شما هیچ آستیگماتیسمی ندارید، یا آستیگماتیسم چشم شما بسیار اندک است و به اصلاح با عینک نیاز ندارد.

Axis از دیگر اصطلاحات چشم پزشکی باید به Axis اشاره کرد. عددی که میزان انحنای مربوط به آستیگماتیسم را نشان می‌دهد و بین صفر تا ۱۸۰ درجه‌ متغیر است. عدد ٩٠ نشان‌دهنده استوای عمودی و عدد ١٨٠ نشان‌دهنده استوای افقی است. اگر در نسخه عینک عددی برای سیلندر نشان داده شده باشد، حتما عددی که نشان‌دهنده محور آن استیگماتیسم باشد نیز وجود دارد که البته قبل از آن یک علامت X نیز وجود خواهد داشت.

خواندن نسخه چشم پزشکی

Add عدد «افزوده» پاوری است که به قسمت پایینی لنزهای چند کانونی اضافه می‌شود تا پیر چشمی بیمار را اصلاح کند. عددی که در این قسمت از شماره عینک نشان داده می‌شود همواره عددی مثبت است حتی اگر علامت + ای نیز قبل از آن وجود نداشته باشد. بطور کلی این عدد بین ٠/٧۵ تا ٣ متغیر بوده و برای هر دو چشم مساوی است.

Prism از دیگر اصطلاحات چشم پزشکی موجود در نسخه چشم پزشکی، باید به پریسم اشاره کرد که قدرت منشوری است. و برای رفع مشکل همگرایی چشم مورد استفاده قرار می‌گیرد. عدد «منشور» موید عددی است که برای جبران انحراف مختصر چشم‌ها لازم است اعمال شود. این پدیده بسیار نادر است و شمار اندکی از نسخه‌های عینک شامل آن می‌شوند.

  • BU قاعده به طرف بالا
  • BD قاعده به طرف پایین
  • BI قاعده به طرف داخل
  • BO قاعده به طرف خارج
  • BC توان پایه در عدسی

برای درک بهتر اصطلاحات بالا، توضیحات نسخه زیر را ببینید:

اصطلاحات چشم پزشکی
در این نسخه، پزشک ٢- نمره اسفر برای اصلاح نزدیک بینی رابرای چشم راست تجویز کرده است. هـیچ آستیگماتیسمی تجویز نشده، بنابراین عددی برای آستیگماتیسم یا محور را در نسخه نمی‌بینید.
پزشک به این عدد اسفر، ٢ نمره بعنوان «افزوده» اضافه کرده است.
برای چشم چپ ١- نمره اسفر برای نزدیک بینی و ٠/۵- نمره سیلندر برای اصلاح آستیگماتیسم بیمار در محور ١٨٠ درجه تجویز شده و مشابه چشم چپ ٢ نمره add نیز به عدد اسفر اضافه می‌شود تا وضعیت عینک پیرچشمی بیمار نیز روشن شود.
در این نسخه مقدار ٠/۵ نمره منشور در هر چشم تجویز شده است. در چشم راست، منشور قاعده به پایین و در چشم چپ منشور قاعده به بالا است.
تفسیر برگه اپتومتری

از دیگر اصطلاحات داخل نسخه  اپتومتری :

  • IPD / PD به معنای فاصله بین مراکز دو مردمک چشم
  • SV عدسی تک دید
  • PAL نام تجاری عدسی تدریجی (پراگرسیو)
  • H به معنای Hypermetropia دوربینی
  • M به معنای Myopia نزدیک بینی
  • Presbyopia پیرچشمی
  • Cataract آب مروارید
  • Glaucoma آب سیاه
  • Sensitive to light حساس به نور

نکات مهم در خواندن نسخه

  • همواره به علامت مثبت یا منفی در کنار اعداد توجه کنید.
  • در صورت وجود آستیگماتیسم، هر دو مقدار CYL و Axis باید مشخص شوند.
  • مقادیر ADD معمولاً برای افراد بالای 40 سال که دچار پیرچشمی هستند، تجویز می‌شود.

جمع‌بندی

درک اصطلاحات نسخه چشم‌پزشکی به شما کمک می‌کند تا نیازهای بینایی خود را بهتر بشناسید و در انتخاب عینک یا لنز مناسب تصمیم‌گیری آگاهانه‌تری داشته باشید. در صورت هرگونه ابهام، مشاوره با اپتومتریست یا چشم‌پزشک توصیه می‌شود.

SPH در نسخه عینک به چه معنی است؟

اسفر (Sphere) که اصطلاحا شماره اسفر گفته می‌شود، میزان نزدیک‌بینی و دوربینی چشم را نشان می‌دهد. اگر عدد اسفر منفی (-) باشد یعنی چشم نزدیک‌بین است. اگر مثبت (+) باشد یا هیچ علامتی نداشته باشد، یعنی چشم دور بین است.

معنی OD در نسخه عینک چیست؟

به چشم راست اشاره دارد. اگر چیزی جلوی آن نوشته نشده باشد یعنی چشم راست شما سالم است و مشکلی ندارد.

OS در اصطلاحات چشم پزشکی یعنی چه؟

مخفف oculus sinister و به معنای چشم چپ است. اگر چیزی جلوی آن نوشته نشده باشد یعنی چشم چپ شما سالم است و مشکلی ندارد.

چشم پزشک برای هر دو چشم فقط یک نسخه می‌دهد؟

خیر. باید توجه داشته باشید که برای چشم راست و چشم چپ باید دو نسخه و تجویز پزشکی مجزا داشته باشید.

همه چیز برای شماه ساده شده

همانطور که در ابتدای متن اشاره داشتیم شما می‌توانید بدون مراجعه به چشم پزشکی، با امکان معاینه چشم در منزل لوناتو، چشم خود را معاینه کنید. همچنین می‌توانید نسخه پزشک خود را برای خرید عینک طبی یا لنز طبی به فروشگاه لوناتو ارائه دهید. عینک را در منزل تست کنید و بعد خرید را انجام دهید.

Related Articles

3 کامنتها

M 15 شهریور 1401 - 19:52

سلام ببخشید من شماره چشمم یکیش sph3.75
Cyl3.50 ax180
ویه چشمم هم 3.25
2
10میتونم عمل حذف عینک انجان بدم

پاسخ
مجتبی 8 فروردین 1402 - 17:25

سلام چشم راستم ۱۶.۲۵ بااستیگماس ۱.۲۵وانحراف۱۶۱وچشم چپم ۳واستیگماس ۰.۵۰وانحراف ۸۷میشه عمل کنم آیا در ضمن نزدیک بینم

پاسخ
کریم حیدری 13 مرداد 1402 - 11:49

ممنون از مقاله خوبتون

پاسخ

کامنت بگذارید