با نوعی آماس پلک آشنا شوید که به خاطر خشکی چشم ایجاد می شود

653

بلفاریت چیست؟

بلفاریت چیست؟ نوعی آماس پلک است که بیشتر در لبه‌های چشم پدیدار می‌شود. بلفاریت یک بیماری شایع است و در اثر عفونت‌های کوچک میکروبی، در نتیجه بیماری پوستی، خشکی چشم، نفوذ انگل یا نقص در عملکرد غدد چربی پلک (Meibomian) ایجاد می‌شود.

پزشکان معتقدند که دلیل اصلی بروز بلفاریت، نقص در عملکرد غدد چربی پلک‌ها و همچنین خشکی چشم است تا دیگر موارد ذکر شده در بالا.

البته مشکلاتی پوستی شایعی همانند «روزاسه» (التهاب و قرمزی مزمن پوست)، اکنه و شوره سر هم می توانند سبب بلفاریت شوند. عفونت‌های میکروبی همچون استافیلوکوک از دیگر عوامل موثر در ایجاد پلک‌آماس هستند.

خوب است بدانید که بلفاریت و قرمزی چشم اغلب با هم ظاهر می‌شوند. بارزترین و رایج‌ترین نشانه‌های پلک‌آماس شامل موارد زیر است:

• سوزن‌سوزن شدن یا سوزش در چشم‌ها
• احساس جسم خارجی
• شوره یا پوسته در ریشه مژه‌ها، پلک یا گوشه چشم
• خارش و آبریزش چشم‌ها
• خارش پلک
• ظهور دانه‌های ریز روی پلک
• قرمزی لبه‌های پلک

بسته به شدت بلفاریت، یک فرد ممکن است تمامی نشانه‌های بالا را داشته باشد. این نشانه‌ها هم ممکن است متناوب یا ثابت باشند. در برخی موارد این بیماری می‌تواند موجب ریزش مژه‌ها بشود.

بلفاریت و خشکی چشم

بیماری بلفاریت و خشکی چشم‌ها عموما با هم پدیدار می‌شوند. این همزمانی به گونه‌ای است که برخی از پزشکان معتقدند که این دو بخشی از یک بیماری مزمن چشمی هستند. نامی که برای آن انتخاب کرده‌اند نیز «سندروم بلفاریت خشکی چشم» با نام اختصاری DEBS است.

بر اساس فرضیه DEBS، خشکی چشم در نتیجه بلفاریت پدیدار می‌شود. به این صورت که با درمان آن، می توان از خشکی چشم هم خلاص شد.

پلک‌آماس اصولا در نتیجه رشد بی‌رویه باکتری‌هایی که در لبه‌های پلک ساکن هستند ظاهر می‌شود و سبب ایجاد ساختاری موسوم به «زیست‌لایه» می‌شود. بیوفیلم یا زیست‌لایه اجتماعی از سلول‌های میکروارگانیسمی است که به یک سطح متصل شده‌اند. این ساختار توسط گروه‌های مختلفی از باکتری‌ها ساخته می‌شود.

دلیل ایجاد زیست‌لایه محیط سمی و آلوده است؛ همچوم جرمی که روی دندان‌ها پدیدار می‌شوند. محتوای این ساختار بهترین بستر برای مایت‌های مژه بشمار می‌روند. وقتی مایت‌ها تکثیر می‌شوند و بر تعدادشان افزوده می‌شود، خارش و التهاب پلک نیز بیشتر می‌شود.

باکتری‌های مجتمع در پلک‌ها همچنین سبب ایجاد اگزوتاکسین می‌شود که علت اصلی بروز آماس غدد چربی در لبه‌های پلک است. نقش این غدد ترشح چربی لازم برای سلامت اشک و سطح چشم است. باد کردن این غده‌ها روی کیفیت و میزان اشک‌ها تاثیر مستقیم دارد.

همچنین، اشک چشم به صورت طبیعی حاوی آنتی‌بادی است. بنابراین، وقتی اشک کم و بی‌کیفیت شود، باکتری‌های بیشتری در پلک رشد می‌کنند و بیوفیلم‌های باکتریایی ایجاد می‌کنند.

روش‌های درمان بلفاریت

برای درمان بلفاریت در اولین قدم باید به چشم‌پزشک مراجعه کنید تا دلیل اصلی آماس و خارش پلک مشخص شود. اگر مشخص شد به پلک‌آماس مبتلا هستید می‌توانید از روش‌های زیر برای درمان آن کمک بگیرید:

اسکراب پلک چشم

پیشگیری از ساخته شدن زیست‌لایه‌های میکروبی و از بین بردن موارد موجود روی پلک، اصلی‌ترین کاری است که برای درمان بلفاریت باید انجام دهید. برای این منظور، با مشورت پزشک، کمپرس آب گرم، شست‌وشو و لایه‌برداری پلک را در دستور کار هر روز خود قرار دهید.

کمپرس گرم باعث شل شدن پوسته‌های روی چشم می‌شود. به همین خاطر، هنگام تمیز کردن پلک این پوسته‌ها راحت تر جدا می‌شوند و لایه‌برداری صورت می‌گیرد. کمپرس گرم همچنین سبب شل شدن جرم‌هایی می‌شود که غدد چربی پلک را مسدود می‌کنند.

برای این منظور می‌توانید از یک حوله تمیز که با آب گرم مرطوب شده استفاده کنید. هر روز حدود 5 دقیقه، حوله را روی چشم‌ها بگذارید.

همچنین می‌توانید با شامپو بچه نیز به ماساژ پلک‌ها بپردازید. سپس چشم را با آب ولرم کاملا بشویید.

استفاده از قطره چشمی / پماد موضعی

پزشک معالج شاید برای اطمینان از بین رفتن باکتری‌ها و بلفاریت، آنتی بیوتیک به صورت پماد موضعی یا درمان خوراکی تجویز کند.

در طول درمان بهتر است از مواد آرایشی چشم استفاده نشود زیرا ممکن است مانع شستشوی پلک شود.

در آخر هم اشاره کنیم که برای پیشگیری از بازگشت بلفاریت لازم است که به بهداشت چشم و پلک‌های خود توجه بیشتری داشته باشید. از دستمال‌های مخصوص تمیز کردن چشم، شامپو بچه یا پمادهای استریل چشمی برای پاکیزگی پلک‌ها استفاده کنید.

حتی می‌توانید با مصرف قرص‌های مکمل همانند اسیدهای چرب امگا سه موجب بهبود عملکرد غده‌های چربی پلک‌ها بشوید. هرچه اشک سالم و باکیفیت‌تری داشته باشید، سلامت چشم‌هایتان نیز بیشتر تضمین خواهد شد.

سوالات رایج در مورد بلفاریت