سرطان چشم چیست؟
سرطان چشم عبارتی عمومی برای توصیف نوعی سرطان است که در همه‌جای چشم یا یکی از اعضای تشکیل‌دهنده چشم پدیدار می‌شود.
اغلب مردم وقتی در مورد سرطان چشم‌ها حرف می‌زنند منظورشان ملانومای چشمی است؛ شایع‌ترین سرطان چشم که در بزرگسالان ظاهر می‌شود. البته باید بدانید که سرطان چشم در کودکان نیز روی می‌دهد و رتینوبلاستوما (تومور شبکیه) نام دارد.
هنوز به طور کامل مشخص نیست که چه عاملی باعث ابتلای افراد به سرطان چشمی می‌شود، اما در خصوص سرطان ملانوما کارشناسان اعتقاد دارند، خطای سلولی، رشد و جهش سلول‌های چشمی و آسیب به DNA در این زمینه دخیل است.
موارد مختلفی به عنوان عوامل خطر ساز برای ابتلا به این سرطان مرگبار برشمرده می‌شوند که از آن جمله می‌توان فاکتورهای ژنتیکی را نام برد، رنگ چشم یکی از این موارد است.
براساس تحقیقات افرادی که دارای رنگ چشم آبی یا سبز هستند بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
همچنین افراد سفید پوست بیش از سایر نژاد‌ها دچار سرطان چشم می‌شوند.
خرید عینک آفتابی از فروشگاه آنلاین عینک و لنز لوناتو
نشانه‌های سرطان چشم
نشانه‌های سرطان‌چشم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اما در بزرگسالان بارزترین نشانه‌ها شامل موارد زیر است:
- تاری دید در یک چشم
- مگس‌پران: شخص مبتلا به مگس‌پران، ذرات کوچک غبارمانندی را جلوی چشمانش می‌بیند که بالا و پایین می‌روند و با وجود پلک زدن‌ها همچنان مانند یک سایه کوچک در جلوی چشم‌ها قرار دارند.
- تغییر رنگ عنبیه
- وجود یک یا چند لکه یا نقطه در عنبیه
- چشم دردناک / یا چشم قرمز
- چشم ورم کرده
- از دست دادن بینایی در بخش بیرونی دید
در مراحل اولیه سرطان ممکن است تعداد اندکی از این نشانه‌ها بروز کنند. حتی ممکن است هیچ نشانه‌ای نداشته باشد. یعنی به هیچ عنوان بعید نیست که پزشک در یک معاینه چشم معمولی متوجه وجود سرطان در چشم فرد شود زیرا این بیماری می‌تواند در خفا هم پیشرفت کند و هیچ علامتی بروز ندهد.
نشانه‌های سرطان ملانوما در بزرگسالان
سرطان ملانوما اغلب در سلول‌های رنگینه‌ی چشم ایجاد می‌شود؛ یک لایه رگ‌دار از چشم که بین شبکیه و صلبیه (سفیده‌ی سخت چشم) احاطه شده است.
ملانوما اغلب در لایه پیشین رنگینه‌ی چشم (عنبیه ی چشم و جسم مژکی مشیمیه) یا در پشت آن (لایه مشیمیه) شکل می‌گیرد.
در موارد نادر، ممکن است در لایه‌های بیرونی در بخش جلویی چشم (پرده ملتحمه)، اطراف چشم یا روی پلک‌ها هم ظاهر شود.
براساس تحقیقات همزمان با بالا رفتن سن خطر ابتلا به سرطان ملانوم چشم افزایش می‌یابد، برخی از افراد نیز این بیماری را به صورت اختلالات پوستی به ارث می‌برند و از بدو تولد مبتلا به این سرطان هستند.
یکی از علائم خطرزا برای ابتلا به این بیماری قرار گرفتن در معرض نور اشعه ماورای بنفش است، همچنین استفاده از دستگاه‌های برنزه کننده نیز می‌تواند شرایط مساعد برای این بیماری را مهیا کند.
در اثر سرطان ملانوما چشم شروع به رشد کرده و از حد عادی خود بزرگتر می‌شود، این بیماری می‌تواند باعث آسیب چشمی دائمی، جداشدن شبکیه و حتی از دست دادن بینایی یا سرایت به سایر بخش‌های بدن، چون کبد، ریه و استخوان باعث مرگ شود.
خرید لنز طبی از فروشگاه آنلاین عینک و لنز لوناتو
نشانه‌های سرطان رتینوبلاستوم در کودکان
رایج‌ترین سرطان چشمی مربوط به کودکان، تومور شبکیه (Retinoblastoma) است. بر اساس آمار، حدود 300 کودک در ایالت متحده آمریکا به این سرطان مبتلا هستند. این بیماری اغلب زیر 2 سال تشخیص داده شود اما ممکن است در کودکان با سنین بالا تر (زیر 5 سال) هم رتینوبلاستوم تشخیص داده شود.
بد نیست بدانید از هر ۱۵ هزار کودک یک نفر به رتینوبلاستوم مبتلا می‌شود.
نشانه‌های این سرطان شامل موارد زیر است:
- سفید شدن مردمک چشم
- متفاوت بودن رنگ مردمک در هر کدام از چشم‌ها
- درد در چشم به موجب رشد آبسیاه در چشم (که بسیار نادر است)
والدین برای تشخیص تومور شبکیه در چشم فرزند خود می‌توانند به عکس‌های یادگاری نگاه کنند. هنگامی‌که فلاش دوربین روشن شود٬ در عکس چشم‌ها قرمز هستند. اما مردمک در این بیماری سفید رنگ (لکوکوریا) به نظر می‌رسد و بازتاب عادی قرمز رنگ در وسط مردمک دیده نمی‌شود.
البته، کودکی که به رتینوبلاستوم مبتلاست چشمش در تاریکی برق می‌زند. حتی ممکن است انحراف چشم داشته باشند.
در صورت مشاهده نشانه‌های این سرطان چه کاری باید انجام داد؟
در صورت مشاهده هرگونه تغییری در چشم یا بینایی بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا معاینه‌های ضروری را انجام دهد.
کارشناسان توصیه می‌کنند به ویژه اگر سابقه ابتلا به این نوع خاص از سرطان در خانواده وجود دارد و فرد علائم غیرعادی در چشم خود مشاهده می‌کند سریعاً به متخصص مراجعه کند.
جراح چشم با معاینه، انجام آزمایش، بررسی سوابق خانوادگی، دریافت اطلاعات در خصوص شیوه زندگی فرد، مواد غذایی و داروهایی که مصرف می‌کند می‌تواند ابتلا یا عدم ابتلای فرد به بیماری را شناسایی کند.
پزشکان با آزمایش‌های مختلفی از جمله تاباندن نور لیزر بر چشم، بررسی عروق خونی، سونوگرافی چشم، مشاهده چشم با دوربین فیلتردار، نمونه گیری از بافت چشم با یک سوزن بسیارنازک و در نهایت سی‌تی‌اسکن مغزی بیماری را شناسایی می‌کنند.
با اینکه سرطان رتینوبلاستوم در کودکان بسیار پیشرفته است اما خوشبختانه قابل درمان نیز هست. اگر بتوانید در همان مراحل اولیه تومور شبکیه را در چشم فرزند خود تشخیص دهید، در درمان آن موفق‌تر خواهید بود کمترین آسیب به چشم و بینایی کودک وارد خواهد آمد.
در دو سوم موارد بیماری در یک چشم بروز می‌کند و در یک سوم باقی‌مانده هر دو چشم دچار عارضه می‌شوند.
درمان‌های مختلفی برای این سرطان وجود دارد، مثل شیمی‌درمانی، کرایوتراپی، لیزرتراپی، فتوکوآگولاسیون، پلاک‌تراپی، رادیوتراپی و تخلیه کامل چشم.
خرید عینک طبی از فروشگاه آنلاین عینک و لنز لوناتو
سوالات رایج در مورد «سرطان چشم»
بله سرطان چشم در کودکان نیز روی می‌دهد و رتینوبلاستوم نام دارد.
موارد مختلفی به عنوان عوامل خطر ساز برای ابتلا به این سرطان مرگبار برشمرده می‌شوند که از آن جمله می‌توان به فاکتورهای ژنتیکی و رنگ چشم اشاره کرد.
با اینکه سرطان رتینوبلاستوم در کودکان بسیار پیشرفته است اما خوشبختانه قابل درمان نیز هست. اگر بتوانید در همان مراحل اولیه تومور شبکیه را در چشم فرزند خود تشخیص دهید، در درمان آن موفق‌تر خواهید بود کمترین آسیب به چشم و بینایی کودک وارد خواهد آمد.
بله، یکی از علائم خطرزا برای ابتلا به این بیماری قرار گرفتن در معرض نور اشعه ماورای بنفش است، همچنین استفاده از دستگاه‌های برنزه کننده نیز می‌تواند شرایط مساعد برای این بیماری را مهیا کند.
